Sen stanowi podstawową biologiczną potrzebę organizmu i jest niezbędnym aspektem życia każdego człowieka. Odpowiednia ilość snu pozwala m.in. na regenerację tkanek i ma szczególne znaczenie dla pamięci i efektywnego funkcjonowania mózgu. Zapotrzebowanie na sen u ludzi zależy przede wszystkim od wieku. Dzieci i młodzież powinny spać dłużej od osób dorosłych. Zdarzają się jednak sytuacje, że dziecko nie chce zasnąć w swoim łóżku lub regularnie wybudza się w nocy. Po przerwaniu snu może wędrować do łóżka rodziców lub krzyczeć i wołać mamę albo tatę. Należy pamiętać, że spanie z dala od rodziców to dla wielu dzieci ogromne wyzwanie. Związek między lękiem, a snem jest skomplikowany. Ciało migdałowate odpowiada za lęk i jednocześnie jest najbardziej wrażliwą na brak snu częścią mózgu. Lęk u dzieci przed zasypianiem może wynikać z kilku powodów.
Mamo, tato nie zostawiajcie mnie na noc!
Od najmłodszych lat utożsamia się bliskość z poczuciem bezpieczeństwa. Mózg działa instynktownie i czujemy się najbezpieczniej w obecności ważnych dla nas ludzi. Dzieci przyzwyczajone do zasypiania w obecności rodziców być może potrzebują bliskości, aby czuć się niezagrożone. Im później wprowadza się dziecko w samodzielne zasypianie, tym trudniej przezwyciężyć nawyk. Wspólny wybór łóżka czy urządzenie pokoju dziecięcego może zmotywować malucha do spania bez rodziców. Ważna również jest rozmowa na temat wiary w umiejętności samodzielnego zasypiania dziecka. Istotne będą również pochwały w momencie przespania całej nocy w swoim pokoju.
Wyobraźnia dziecka ma wpływ na sen
Niepokój może być związany również ze strachem przed ciemnością. Mózg funkcjonuje tak, aby zapewnić bezpieczeństwo, aczkolwiek niektóre dzieci mają bardzo bujną wyobraźnię i granica między fantazją, a rzeczywistością jest płynna. Maluch może obawiać się przeróżnych rzeczy czyhających w ciemnościach. Mimo że dla dorosłych osób objawy lęku najmłodszych mogą okazać się irracjonalne, nie należy zostawiać dziecka samego z poczuciem zagrożenia, tylko starać się je uspokoić. Pomocne może być oswojenie malucha z ciemnością np. za pomocą latarki i zabawy z cieniem. Rozmowa na temat lęków oraz dodanie otuchy w ciężkich chwilach, pozwoli uspokoić dziecko. Nie należy natomiast zawstydzać i kpić z obaw dziecka, gdyż może to tylko pogłębić strach i poczucie niezrozumienia. W przypadku, gdy objawy lęku u dziecka są bardzo silne i uniemożliwiają zasypianie oraz samodzielne przespanie nocy pomocna może być wizyta u specjalisty. Psycholog po rozmowie z dzieckiem i rodzicami ustali optymalny plan działania, tak aby wyeliminować problem.
Wyciszenie przed snem może przynieść korzyści
Przed ułożeniem malucha do łóżka należy ograniczyć jego kontakt z ekranami. Wieczór powinien być dla dziecka czasem wyciszenia przed snem. Należy wspólnie ustalić wieczorny rytuał, tak aby wypracować zdrowy nawyk. Może to być czytanie lub słuchanie bajki czy śpiewanie kołysanek.
Niechęć dziecka do zasypiania we własnym pokoju może mieć wiele przyczyn. Często jest to tylko etap przejściowy, trudny dla dziecka, podobnie jak pierwsze dni w żłobku czy przedszkolu. Nie wszystkie dzieci łatwo przyzwyczajają się do nowej sytuacji. Często pomocna może być konsultacja z psychologiem dziecięcym, który podpowie, jaką strategię zastosować, by zminimalizować występowanie lęku u dziecka.